|
|
Kültür ve Turizm
Asar Kalesi, Keçi Kalesi kalıntıları, Kiliseli Han diye bilinen
tarihi Tüccar Hanı, Yukarı Tekke Camii, Aşağı Tekke Camii ve
Türbesi, Yıldırım Beyazıt Camii, Hacı Emin Efendi Camii, II.
Abdülhamit tarafından yaptırılan Aşağıovacık Köyü Camii,
Esentepe'deki Ramazan Dede Türbesi gezilip görülebilecek tarihi
eserler ve yerlerdir.
Her yıl temmuz ayı içinde Esentepe'de geleneksel "Esentepe Yağlı
Güreşleri" yapılır. Şehrin kuzeyinde Esentepe, Arkut Dağları'nda
yaylalar başlıca mesirelik alanlardır. Özellikle Gerede
yaylaları, yayla turizmine çok uygundur. Gerede'nin kuzeyinde
ise 1600-1900 metre yüksekliklerde bulunan yaylalardan en
önemlileri Orumşah (Rumşah), Hacı Veli, Seviller yaylalarıdır,
güneyinde ise 1700-2200 metre yüksekliklerde bulunan Haşat ve
Zorpan gibi yaylalarıdır.
Gerede'de Gerede Gölü, Kuru Göl ve Kapaklı Gölleri olmak üzere 3
adet krater göl bulunmaktadır. Gerede havzasındaki önemli
akarsular, Ulusu Deresi, Markuşa Çayı, Yenecik Çayı, Kösreli
Deresi'dir. Ulusu, güneybatıdaki Köroğlu Dağları'ndan inip yan
kollarla ve şehrin içinden geçen Dayıoğlu Deresi'yle birleşerek
Gerede'de Gerede Çayı adını alır. Gerede'deki deri sanayisinin
kimyasal ve zehirli atıkları ile korkunç bir şekilde acımasızca
kirletilen bu değerli kaynak, Bolu sınırları dışında Karabük'te
Filyos Nehri'yle birleşir.
Ayrıca her yıl düzenlenen ve geçmişi asırlar öncesine dayanan
geleneksel Gerede Panayırı'na ülkenin çeşitli bölgelerinden
alıcı ve satıcılar gelmektedir.
Gerede Yaylasında Temmuz Ayı.
Gerede halkı, geçimini dericilikle sağlar. Son yıllarda
kemercilik de önemli bir iş kolu ve geçim kaynağı olmuştur.
İç ve dış piyasaya deri ürünleri üreten birçok tabakhanesi ve
kemer imalathanesi mevcuttur.
Gerede'nin bazı merkezlere uzaklığı şu şekildedir :
Ankara'ya 130 km.
İstanbul'a 300 km.
Abant'a 80 km.
Safranbolu'ya 90 km.
Yedigöller'e 75 km.
Kartalkaya'ya 65 km.
Bolu Gölcük'e 70 km.
Bolu kaplıcalarına 65 km.
Kızılcahamam kaplıcalarına 60 km.
Mahalleleri
Bahçelievler Mahallesi
Dayıoğlu Mahallesi
Demirciler Mahallesi
Kabiller Mahallesi
Kitirler Mahallesi
Orta Mahallesi
Seviller Mahallesi
Yeni Mahallesi
Edebiyat
Geredeli Aşık Figani, Dertli ve Köroğlu yörenin aşıklarıdır.
Yöre müziğinde kaval, davul, zurna ve bağlama kullanılır.
Türküler;
Ben Gidiyorum Baylere,
Beni Taştan Taşa Çaldın,
Bezm-i Muhabbette Lezzet Arayan,
Bir Dileğim Var (Kardaş)
Bir Güzel Geliyor Karşının Çaydan,
Bu Alemde Uymaz Gönül Gönüle,
Dilber Atma Gamzen Okun,
Elma Attım Yuvarlandı,
Ey Gönül Aklını Başına Cem Et,
Gel Sevdiceğim Ahd ile İkrarda,
Giyersin Eğnine Çul Yavaş Yavaş,
Nazlı Dilber Düştüm Hakipayine,
Nazlı Yare Halim İfade Eyledim,
Ne Bilsin (Evvel Özün Sözün),
Olur mu (Kamil Olan Kelamından),
Şeb-i Zulmette Gittim),
Senden Bana Cefa Olmaz,
Şükür (Ömrüm Ahir Oldu),
Şunda Üç Dilbere,
Tahrir Mektebinde Bir Güzel Gördüm,
Üç Elli Dört Elli Geçiyor,
Vardır (Neyleyip Ağlarsın).
Beyaz Giyme Toz Olur,
Yeşil Ördek,
Tombalacık Halimem,
Yöresel ürünler
Bölgede tarım yaygın olmamakla birlikte çok miktarda hayvan
mevcuttur. Büyük ve küçükbaş, hindi(yöresel adı "curuk"), kaz,
ördek, tavuk bolca bulunur. Yöresel gıda maddeleri olarak
yöreyle özdeşleşmiş kaz eti, hindi eti ve keş sayılabilir.
Ayrıca şakşak helvası, köfter, çam balı daha başka birçok helva,
turşu ve reçel çeşidi mevcuttur. Yöre köylerinin bazılarında
şeker pancarı (yöresel adı "çükün") yetiştiriciliği vardır.
Bölgede çok çeşitli bir mantar zenginliği vardır. Kanlıca, ak
kayışkan, kara kayışkan, gökgöbek, domalan ya da dömelen,
cincile, tellice, ebişke, dede sakalı mantarı, inekcin, geyik
mantarı, bal mantarı, nadir de olsa kuzu göbeği mantarı vs.
sayılabilir. Dağlarda bol miktarda kuşburnu, böğürtlen ve
ahududu da mevcuttur. Osmanlı döneminde gül yetiştiriciliği
yaygın olsa da gül üretimi günümüzde bitmiştir.
Doğal yapı
Çok zengin bir fauna ve floraya sahip Gerede yöresinde kızıl
geyik, alageyik, yaban domuzu, kurt, kızıl tilki, çakal, sansar,
boz ayı, kara ayı, kahverengi ayı, porsuk (hayvan), kirpi,
köstebek, karaca, zerdeva, avrasya vaşağı, yaban kedisi, sazlık
kedisi, tavşan, ada tavşanı, gelincik, kaya kartalı, şah kartal,
paçalı şahin, kızıl şahin, bayağı şahin, doğan, atmaca, leylek,
kara leylek, kuzgun, bıldırcın, keklik, ağaçkakan, yalıçapkını,
sincap, kertenkele, küpeli yılan, çeşitli kemirgenler, susamuru,
çeşitli sazan türleri, yeşil, kadife, tekir, bekir gibi
balıklar, alabalık gibi birçok hayvan vardır. Gerede'de paçalı
baykuşun kaydedildiği iki noktadan birisidir. Bitki örtüsü kışa
dayanıklı kozalaklı ağaçlardır. Esentepe'de 600 yaşını aşmış çam
ağaçları mevcuttur. 2000 rakımın üstünde Alpin Çayırlar
geniştir. 1600 - 2000 rakım arası saf göknar ormanları çok büyük
alan kaplar. Daha aşağılarda karaçam, sarıçam, karaağaç, gürgen,
kayın, porsuk (bitki), meşe, fındık, ceviz, kestane, huş gibi
ağaçlardan meydana gelen karışık ormanlar bulunur.
|
|
|